راه های پیشگیری و درمان زائده بواسیر چیست
بواسیر یا هِموروئید به انگلیسی:Hemorrhoid به اتساع رگ‌های وریدی در مجرای مقعدی گفته شده که به کنترل مدفوع کمک خواهد نمود.
راه های پیشگیری و درمان زائده بواسیر
و آنها زمانی‌که متورم یا ملتهب میگردند «بیمارگونه» یا همان بواسیر شده و بواسیر شایعترین بیماری مقعد بشمار امده که احتمالاً نیمی از افراد تا سن پنجاه سال به بواسیر مبتلا خواهند شد و بواسیرها ناشی از گرفتاری سیاهرگ‌های ناحیه مقعدی بوده و اگر به هر دلیلی فشار بیش از حد به پایین راست روده (رکتوم) و ناحیه مقعدی وارد گردد و به طور غیرطبیعی این سیاهرگ‌ها متورم میشود
فشار زیاد ممکن است که به دلیل وارد آمدن فشار مکرر به سیاهرگ‌های مقعد یا راست روده عوامل افزایش دهنده خطر بواسیر در افراد شود عواملی چون: ، رژیم غذایی بدون فیبر، نشستن یا ایستادن به مدت‌طولانی، چاقی، یبوست، کم‌شدن توان عضلانی در سنین بالا،
جراحی راست روده یا پارگی مجرای تناسلی به هنگام زایمان و دوختن آن، بیماری کبدی، سرطان روده بزرگ، سکس مقعدی(لواط)، بالا بردن فشار خون در سیستم سیاهرگی دستگاه گوارش میباشد و بواسیرهای خارجی به صورت توده نرم و متورم و یا توده سفت در اطراف ناحیه مقعدی ظاهر میگردد و بواسیرهای داخلی در داخل کانال مقعدی ایجاد خواهند شد.
انواع بواسیر : بواسیر داخلی، بواسیر خارجی
بواسیر داخلی :از آنجا که پایانه های عصبی حساس در مقابل درد زیادی در داخل کانال مقعد وجود نداشته است، این نوع بواسیر خیلی دردناک نبوده ولی ممکن است که در حین عمل دفع، این بواسیرها خونریزی نموده و گاهاً ممکن بوده که این نوع بواسیر تا اندازه ای ملتهب گردد که به خارج دهانه ی مقعد کشیده شده که این وضعیت سقوط و پایین آمدن بواسیر نامیده شده است
بواسیر خارجی : این نوع از بواسیر برآمدگی نرمی در اطراف دهانه ی مقعد بوده که گاهی اوقات ممکن است حالتی به نام بواسیر ترومبوز رخ بدهد که در این وضعیت، یک لخته ی خونی ایجاد گردیده و آن برآمدگی سفت می شود و از آنجا که بافت های اطراف مقعد پوشیده از پایانه های عصبی بوده و بواسیر خارجی معمولاً بسیار دردناک هم میباشد.
هموروئید چیست ؟
هموروئیدها بالشتک هاى عروقى طبیعى بوده که در که در ناحیه کانال مقعدى در بخش چهار سانتى مترى انتهاى روده بزرگ (راست روده) قرار گرفته و در دو قسمت داخل و خارج کانال مقعد قرار گرفته اند که به آن هموروئیدهاى داخلى و خارجى گفته شده و هموروئیدها ارگان هاى طبیعى این ناحیه بوده که در اثر زور زدن به دنبال یبوست مزاج و یا اسهال مى توانند.
پرخون و متورم گردد و در صورت تکرار یبوست و زور زدن باعث اجابت مزاج این بالشتک هاى عروقى متورم و دچار پارگى و زخمى شده و به صورت خونریزى و بیرون زدگى و گاهی هم به دلیل درد به هنگام اجابت مزاج خود را نشان بدهد.
هموروئیدهاى داخلى از نظر شدت علائم خود به ۴ درجه تقسیم مى گردند : درجه اول: خونریزى بدون بیرون زدگى ایجاد میشود
درجه دوم: خونریزى به همراه بیرون زدگى که خودبه خود جا مى رود
درجه سوم: خونریزى همراه بیرون زدگى که با دست باید جا رود
درجه چهارم: خونریزى با بیرون زدگى که با دست جا نمى رود
هموروئیدهاى خارجى که معمولاً به صورت یک برجستگى خارجى در بیرون ناحیه مقعد قرار گرفته و اکثراً با درد و تورم همراه بوده است
علائم بواسیر
علائم بواسیر بستگی به نوع آن داشته و بواسیر داخلی معمولاً همراه با خونریزی مقعدی بی‌درد همراه بوده، اما بواسیر خارجی ممکن بوده که علائم کمتری را داشته و یا اگر ترومبوز باشد به همراه با درد و تورم در ناحیه مقعد میباشد.
بسیاری از مردم به اشتباه هرنوع علامت رخ‌داده در اطراف منطقه مقعدی-راست روده‌ای را «بواسیر» دانسته و دلایل جدی این علائم را نادیده گرفته ، اگرچه علت اصلی بواسیر ناشناخته میباشد تعدادی از عوامل که سبب بالا رفتن فشار درون شکمی میگردد، به‌ویژه یبوست، نقش اصلی را در رشد آن داشته.
بطور کلی علایم شایع :خونریزی بوده که اولین و شایع ترین علامت که امکان دارد خون قرمز روش به صورت رگه‌هایی در اجابت مزاج دیده و یا به دنبال اجابت مزاج، خون به مقدار کم و به مدت‌کوتاهی چکه نماید.
درد، خارش یا ترشح مخاطی بعد از اجابت مزاج و وجود یک برجستگی در مقعد در دلایل دیگر است و احساس این که بعد از اجابت مزاج، راست روده به‌طور کامل تخلیه نخواهدشد که این حالت تنها در مورد بواسیر بزرگ دیده شده و در اخر ایجاد التهاب و تورم در مقعد و افراد بایستى متوجه شوند.
که اگر خون مخلوط با مدفوع باشد بایستى به سایر عوامل مانند سرطان ها، پولیپ ها و کولیت ها مشکوک بوده و حتماً بررسى کامل کولون توسط جراح متخصص کولورکتال انجام گردد.
خروج توده یا اصطلاح بیرون زدگى: دومین علامت بیرون زدگى بوده که گاهی بالشتک هاى هموروئیدى از مقعد خارج میشوند که خود به خود جا رفته و یا براى جااندازى نیاز به دستکارى هم داشته و گاهى آنقدر وسیع باشند که قابل جااندازى نبوده و بایستى سریع تر به جراح مراجعه کنند.
درد: سومین علامت درد بوده که در هموروئیدهاى درجه سوم و چهارم عارضه دار شده و یا هموروئیدهاى خارجى و مخلوط بروز می نماید
عوارضی که امکان دارد در شخص ایجاد کند: کم‌خونی فقر آهن اگر خونریزی فرد قابل توجه باشد ، درد شدید در اثر وجود لخته خون در بواسیر ایجاد شود و یا ایجاد عفونت یا زخم شدن بواسیر
پیشگیری از بواسیر :
برای اجابت مزاج عجله نکرده و در عین حال از زور زدن و نشستن طولانی‌مدت در توآلت و دستشویی خودداری نمایید. اگر اضافه وزن داشته باشید ، وزن خود را کاهش بدهید. همیشه مقدار فیبر غذایی را در رژیم غذایی خود افزایش دهید و روزانه ۱۰-۸ لیوان آب بنوشید و به‌طور منظم همیشه ورزش و پیاده روی نمایید.
درمان بواسیر
درمان اولیه برای بیماری خفیف یا شروع بیماری یا متوسط مثل افزایش دریافت فیبر، مایعات از راه دهان برای حفظ جذب آب، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی برای تسکین درد و استراحت بوده و ممکن است.
که در صورت بروز علائم شدید یا بهبود نیافتن با استفاده از مدیریت بیماری، بعضی از روش‌های فرعی انجام میگردد و عمل جراحی برای افرادی انجام میگردد که بعد از این مراحل هم بهبود پیدا نمیکند و حدود نیمی از مردم در مرحله‌ای از زندگی خود ممکن میباشد که دچار بعضی از عوارض بواسیر گردند و نتایج معمولاً رضایت‌بخش هم میباشد.
درمان سنتی برای بواسیر معمولاً شامل رژیمی غنی از فیبر غذایی، نوشیدن مایعات به منظور حفظ میزان آب بدن، داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب (NSAID) بوده ونشتن در وان حمام استراحت میباشد،
نشستن داخل آب گرم به صورت روزانه چندین بار و هر بار به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه به کاهش تورم کمک میکند و منطقه گرفتار را تسکین داده و نشستن در لگن (وان یا قصری) آب گرم در صورتی که به‌دنبال دفع پیخال (مدفوع) بوده بیشترین اثر را خواهد داشته و نوشیدن مایعات بیشتر نشان خواهد داد که نتایج بهتری به دست امده و می‌توان با تغییرات رژیمی یا مصرف مکمل‌های فیبری نتایج بهتری گرفته
البته بسیاری داروهای شیافی و موضعی برای درمان بواسیر وجود داشته اما شواهد اندکی برای تضمین استفاده از آنها وجود خواهد داشت و داروهای حاوی استروئید را نباید بیش از ۱۴ روز استفاده کرده زیرا ممکن است سبب نازک شدن پوست گردد.
و اکثر داروها حاوی ترکیبی از عناصر فعال بوده که این عناصر شامل این موارد میباشند:
یک کرم محافظتی مثل وازلین یا اکسید روی یک داروی مسکن مثل لیدوکائین و یک منقبض کننده عروق مثل اپی‌نفرین میباشد. زردینه دارای فواید مشکوک داشته و احتمالاً عوارضی جانبی نیز دارد و علائم آن معمولاً بعد از بارداری برطرف خواهد شد و بنابراین درمان فعال را به پس از زایمان موکول کرده
پماد آنتی هموروئید: کرم‌ها و شیاف‌های گوناگون را می‌توان برای برطرف نمودن تورم و ناراحتی بدون تجویز پزشک از داروخانه تهیه نمود که این داروها را نباید بیش از ۵ تا ۷ بار در روز مصرف کرده زیرا در صورت استفاده بیشتر، پوست حساس اطراف مقعد را تحریک خواهد کرد.
پماد کورتیکواستروئید: پزشک عمومی در صورت التهاب شدید داخل و اطراف مقعد، پماد کورتیکواستروئید حاوی استروئید را تجویز خواهد کرد اما بدانید استعمال بیش از هفته‌ای یک‌بار این پماد برای درمان بواسیر به دلیل تأثیر آن بر نازک شدن پوست اطراف مقعد و تحریک و سوزش بیشتر پوست مجاز نخواهد بود و باید دقت لازم انجام شود.
ملین‌ها: پزشک متخصص در صورت یبوست داشتن بیمار، ملین تجویز میکند که نوعی دارو بوده که تخلیه روده را آسان‌تر خواهد کرد و به درمان هموروئید کمک شایانی می کند.
چنانچه بواسیر بالای خط دندانه ایجاد شده باشد برای این روش درمان بدون جراحی مثل بستن با نوار زخم‌بندی و اسکلروتراپی برای بیمار توصیه میشود.
روش جراحی: درصورتی‌که روش های ساده و درمان سنتی نتیجه‌بخش برای فرد نبوده، می‌توان چندین روش جراحی را به‌کار گرفته که تمامی درمان های جراحی به‌نوعی دارای مقداری عوارض ازجمله خونریزی، عفونت، تنگی مقعد و احتباس ادراری بوده که به دلیل نزدیکی زیاد مقعد به رشته‌های عصبی میباشد.
که مسئول انتقال به مثانه خواهد بود و همچنین ممکن است که اندکی خطر بی‌اختیاری در دفع و مخصوصاً دفع مایع به میزان ۰٪ تا ۲۸٪ وجود داشته که اکتروپین مخاطی یکی دیگر از عوارضی بوده که ممکن خواهد بود بعد از عمل جراحی هموروئید اغلب بخاطر همراه با تنگی مقعد رخ دهد.
که این جایی بوده که مخاط مقعدی از مقعد جدا شده و درست شبیه به نوعی بسیار خوش‌خیم از پرولاپس مقعدی میباشد
بستن یک باند لاستیکی در قاعده بواسیر و اسکلروتراپی (تزریق مواد شیمیایی برای بسته شدن سیاهرگ‌ها و تشکیل بافت جوشگاهی) و جراحی با سرما (یخ زدن بواسیر با نیتروژن مایع) ، انعقاد بواسیر (استفاده با اشعه مادون قرمز یا لیزر) ودر اخر هم در آوردن بواسیر
درمان بواسیر با گیاهان دارویی
درمان بواسیر با انجیر خشک : برای این کار ابتدا چند انجیر خشک را با آب گرم شسته وشب آن را خیس کرده و صبح انجیر وآبی که انجیر در آن خیس خورده را میل کنید و خوردن انجیر نیز در هنگام عصر مفید خواهد بود و خوردن انجیر زمانی اثر گذار بوده که چندین هفته خوردن آن را میتوانید ادامه دهید و دانه های ریز انجیر سبب تحریک روده وحرکت مدفوع خواهد شد
درمان کردن بواسیر باکمک تربچه:مخلوط ۱۰۰ میلی گرم از تربچه رنده شده ویک قاشق عسل ویا نوشیدن آب این سبزی به میزان ۲ بار درروز درحدود ۶۰ الی ۹۰ میلی گرم دردرمان بیماری مفید بوده که این روش درمانی توانسته به شکل داروی خارجی استعمال گردد و تربچه سفید را باشیر ترکیب کنید که به تابه شکل خمیر در بیاید و استفاده آن درمحل درد سبب کاهش یافتن ورم ودرد خواهد شد.
درمان بواسیر با شلغم: آب برگ شلغم باید گرفته مقدار ۱۵۰ میلی گرم را به بیمارداده و زمانی که آب آنرا مصرف میکنید خوردن میوه های خام و سبزیجات ضروری بوده که برای بدست آوردن نتیجه بهتر، آب برگ شلغم را به اندازه یکسان با آب شاهی و اسفناج و هویج مخلوط کنید.
خوردن کدو :۳ قاشق چایخوری آب برگ کدو را با یک لیوان شیر بدون چربی مخلوط کنید وهرروز صبح مصرف کرده وخمیر ریشه گیاه را برای بدست اوردن نتیجه بهتر خواهید توانست که استفاده کنید.
درمان بواسیر با زنجبیل : نصف قاشق چایخوری از آب زنجبیل تازه را بایک قاشق چایخوری آبلیموی تازه و نعنا و یک قاشق عسل ترکیب کرده و میل کنید اما همیشه در مصرف گیاهان دارویی وروش های طب سنتی زیاده روی نکنید
درمان با پیاز: در بواسیر خونی مصرف پیاز مفید بوده وتقریبا ۳۰ گرم آن را درآب رنده و ۶ گرم شکر را به آن اضافه کنید ودوباردر روز مصرف کرده و پس ازچند روز عوارض این بیماری را مشاهده میکنید که کاهش پیدا کرده و همچنین پیاز دردرمان بواسیر خشک مؤثر بوده.
درمان بواسیر با علف: عصاره آب علف دیواره روده را از مدفوع پاک کرده و در مرحله عادی تنقیه با آب ولرم بوده و پس از ۲۰ دقیقه صبر کردن می توان ۹۰ الی ۱۲۰ میلی گرم از این ماده را استعمال کنید.
دانه کنجد :۲۰ گرم دانه کنجد را در ۵۰۰ میلی گرم آب جوشانده تا آب آن یک سوم میزان اصلی شود یا به شکل یک شیرینی دربیاید و آن را با آب به شکل خمیر در اورده و برای درمان بواسیرمی توانید آن را با کره استفاده کنید.
درمان با کمک هلیله کابلی :
گیاه هلیله کابلی برای درمان بواسیر و به عنوان ماده ای ملین وگس معروف بوده که این میوه باید درروغن سرخ گردد تا به رنگ قهوه ای دربیاید و سپس آنرا پودر کنید.
ونگهداری کرده و نصف قاشق چایخوری از این پودر هنگام خواب سبب حرکت معمولی مدفوع هنگام صبح میگردد و گس بودن میوه سبب از بین رفتن سفتی مدفوع شده و ترکیب خمیرمیوه در روغن برای استعمال خارجی مفید خواهد بود.